Üsküdar Üniversitesi’nden “kalıcı öğrenmeyi sağlayacak” öneriler
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, eğitimcinin evvel akla değil, kalbe girmeyi başarması gerektiğini belirterek, “Çünkü kişi dinlediklerini unutur, anladıklarını daha geç ve güç hatırlar. Yaşadıkları ve hissettiklerini ise hiçbir zaman unutmaz. İşte kalıcı öğrenme de budur.” sözlerini kullandı.
Üsküdar Üniversitesi’nden 24 Kasım Öğretmenler Günü hasebiyle yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen üniversitenin kurucu rektörü psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, öğretmenin çocuğun gelişimi ve ruh sıhhati üzerindeki tesirine dikkati çekti.
Öğretmenlerin çocuğun hayatında en değerli rol modellerden biri olduğunu vurgulayan Tarhan, şunları kaydetti:
“Eğitimci evvel akla değil kalbe girmeyi başarmalı zira kişi dinlediklerini unutur, anladıklarını daha geç ve güç hatırlar. Yaşadıkları ve hissettiklerini ise hiçbir vakit unutmaz. İşte kalıcı öğrenme de budur. İçinde sevgi olan; eğitimi disiplinli ve eğlenceli bir formda, öğrencilerimizin yalnızca düşünen beynini değil hisseden beynini de harekete geçirecek bir eğitim modelinin benimsenmesi kıymetlidir. O nedenle öğretmenleri ‘eğitimin can suyu’ olarak nitelendiriyoruz.”
Öğretmenliğin sadece bir meslek değil, aynı zamanda bir sanat da olduğunu ifade eden Tarhan, “Nasıl ki bir fidan dikildiğinde can suyu verilir. Öğretmen de çocuğa okulda can suyu verir. Hayata tutunmasını sağlar.” ifadelerini kullandı.
Tarhan, “Sınıfta öğretmenin yeterli örnek olması, öğrencinin onu sevmesi gerekiyor ki dersi öğrenebilsin. Dersi severse âlâ öğreniyor. Pekala dersi sevmesi için ne yapması lazım. Öğretmeni sevmesi çok işe yarıyor çocuğun. Öğretmeni severse dersi de seviyor çocuk. Daha kolay öğreniyor. Dersi de sevmesi için öğretmenin ne yapması lazım. Öğretmenin öğrenciyi sevmesi lazım. Öğretmen öğrenciyi sevdiği vakit, öğrenci dersi de seviyor, hocayı da seviyor ve öğreniyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Çocuğun öğretmene soru sorması özgüvenini geliştiriyor
Nevzat Tarhan, öğretmenin çocuğun özgüven gelişiminde ayrı bir yeri olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“2014 yılında Matematiğin Nobeli sayılan Fields Madalyasını alarak bu mükafatı kazanan birinci bayan olan İranlı matematikçi Prof. Dr. Meryem Mirzakhani’ye o dönemde bu başarısının nedeni soruluyor Gülüyor ve ‘Söyleyeceğim lakin inanmayacaksınız. Ben bu mükafatı anneme borçluyum.’ diyor. Bu yanıt karşısında şaşırıyorlar ve nedenini soruyorlar. Şu yanıtı veriyor: ‘Anneler ve babalar, çocuk okuldan döndüğü vakit çocuğa şöyle sorar: ‘Öğretmen ne sordu? Sen ne cevap verdin?’ Fakat benim annem o denli yapmıyordu. Bana diyordu ki ‘Sen öğretmene ne sordun?’ diyordu. Yani çocuğun öğretmenine gerçek soruyu sorması kıymetli.
Burada Mirzakhani’nin annesinin yaklaşımı çocuğun özgüvenini ve akademik öz yeterliliğini artırıcı bir yaklaşım. Motivasyon artırıcı bir yaklaşım. Çocuk okula giderken öğretmenine ne sorayım diye düşünüyor. Çocuk burada, ‘Öğretmen bana sorar, sormasın aman’ diye kaçmıyor. Tam tersi ‘Ben ne sorayım?’ diye düşünüyor. Yani bu özgüven artırıcı bir yaklaşım. Bu tutum, kişiyi Nobel’ine götürüyor. Kolay üzere gözüken bir şey hayatını nasıl etkilemiş. O nedenle anne baba tavırlarıyla birlikte öğretmenin tavrı da çok kıymetlidir.”
Çocuğun akademik başarısında öğretmenin kimliği ve kişiliğinin önemini vurgulayan Tarhan, gençlerin hayatı öğrenmeleri için öğretmenlerin kılavuz kaptanlık yapmaları gerektiğini belirtti.
“Eğitimciler korkutarak değil, inanç vererek öğretme metodunu kullanmalı”
Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, eğitimcilere korkutarak değil güven vererek öğretme metodunu kullanmalarını tavsiye ederek, ikna ve sevdirme metodunun 21. yüzyıla daha uygun olduğunu belirtti.
Bir çocuğa yapılan en büyük yatırımın ona anlatılan bilgi değil, ona değer verilmesi olduğunu belirten Tarhan, şunları kaydetti:
“Çocuk için en değerli şey sevildiğini hissetmesi ve bunu anlaması. Çocuklar sorun yaşadığında onunla konuşup asıl nedeni öğrenmek gerekiyor. Öğretmen sınıfta kendini dinlemeyen çocuğa bağırsa ‘Ne dalıyorsun’ diye azarlasa çocuk bir şey öğrenemeyecek ancak öğretmen onun yanına gidip ‘Sen böyle değildin. Neden durgunsun, yapacağımız bir şey var mı?’ halinde yaklaşsa çocuk aniden aidiyet duygusu hissedecek.
Mantıksal zekanın başarıdaki rolü yüzde 20, öbür çoklu zeka tiplerinin rolü yüzde 80. Duygusal zeka başta olmak üzere toplumsal zeka bunların rolü yüzde 80. Onun için çocukların düşünen beynini değil hisseden beynini de çalıştırmamız lazım. Cetlerimiz buna akıl-kalp birlikteliği demiş.”